Czy osy są pożyteczne?
O pożyteczności pszczół uczymy się już w szkole podstawowej. Wiemy, że te owady są odpowiedzialne za zapylanie roślin, co ma przełożenie na produkcję żywności i poprawne funkcjonowanie ekosystemu. Ale co z osami? Nierzadko na ich widok reagujemy paniką. Panuje przekonanie, że są agresywne i niebezpieczne. Na tej podstawie wiele osób może tych owadów zwyczajnie nie doceniać i uważać, że to po prostu „gorsze pszczoły”, z których środowisko nie ma żadnego pożytku.
Nic bardziej mylnego. Osowate to duża rodzina owadów, do których należy wiele gatunków, w tym szerszenie czy najbardziej powszechna w Polsce Vespula vulgaris, czyli osa pospolita. Mają one bardzo duży wpływ na ekosystem, o czym w rozmowie z RMF FM opowiedziała Justyna Kierat, doktorka biologii i naukowczyni, która specjalizuje się w temacie pszczół.
„Powinny być cenione”
Justyna Kierat w rozmowie z RMF FM wyjaśniła, że osowate polują na mniejsze bezkręgowce, dzięki czemu nasze ogrody są mniej narażone na zniszczenia:
Osowate (czyli m.in. osy, klecanki, szerszenie) powinniśmy doceniać głównie za to, że pełnią rolę drapieżników. Pszczoły karmią swoje młode pyłkiem i nektarem, a osowate łowią dla potomstwa różne bezkręgowce. Między innymi ograniczają populacje tych gatunków, które sprawiają nam kłopot, np. są sprzymierzeńcami ogrodników i działkowców, łowiąc różnego rodzaju gąsienice czy mszyce zjadające rośliny.
Osy są również częścią łańcucha pokarmowego, co także podkreśliła ekspertka:
- Osy i szerszenie same są pożywieniem dla innych organizmów, np. dla trzmielojada. To ptak szponiasty, który żywi się właśnie (głównie) larwami nie tylko trzmieli, ale również osowatych.
To nie koniec argumentów za pożytecznością os. Okazuje się, że niektóre gatunki z tej rodziny również zapylają rośliny, podobnie jak pszczoły:
Osowate mogą też zapylać, bo dorosłe osobniki pożywiają się na kwiatach (tylko ich dzieci są mięsożerne), a poza tym mogą tam też polować. Nie tak dawno wyszły badania pokazujące, że nie docenialiśmy tych „nie-pszczelich błonkówek” – czyli właśnie osowatych, złotolitek itp. Okazuje się, że one mogą być bardzo skuteczne w zapylaniu, porównywalnie z pewnymi pszczołami.
Dr Justyna Kierat zauważyła również, że bardzo istotna jest bioróżnorodność sama w sobie. Tym bardziej, że współczesna nauka mogła nie odkryć pożytecznych wpływów wielu gatunków owadów, w tym osowatych:
Lepiej żebyśmy się o tych korzyściach nie dowiedzieli, kiedy np. taki gatunek wyginie i zobaczymy, co straciliśmy.
